Lingen

 

Ad namenghan ano, wachan ihay tagu way Angnganay hen ngachanna.  Enahawana ano ah Anés, wat senoman Anés ah Lingén way anà ahawanay Angnganay. Yag uray agé ah Angnganay wat senomanna agé ah Tannifan way anà Anés. Hen-argawan ano, ekat Angnganayén, "Mantongaw-ayu ta éméyà manganop."  Yachi yag émméy ano tot-owa nanganop ah Angnganay.  Cha matég ta ammag gàrang ano eman hen empangan Anés an Lingén hen hiyachi way lafi.  Yachi wat an kagé ano ammag cha-an mabhug ah Lingén.  Angkay ano narooh hen toroy ag-agaw, ommanamot ah Angnganay way i nanganop wat ammag laylayad ah Lingén te chana ekat ah hamhamànéén, "Yaha ayong ta hommàyat ah ama te ammag cha ichaman chi henaang."  Hen hiyachi ano agé way lafi, cha omani-aningarngar ah Anés ah hamhamàna te hen ekatna wat magat mansoro ah Lingén an amana. Ammay te yachi way enabrawcha ano hen anchi enanpan Angnganay, penapchongcha way nangissa ya  nangan wat nabhunabhug ah Lingén.

Angkay ano nafigat ammag chan totokar ah Lingén yag anat imohon amanay mangaliyén, "Pakay ay wachay cham lènéén?" "Maid aya," way ekat ano Lingén.  Yag ekat amanéén, "Pakay cha-a mantotokar nò?" Yag ekat ano Lingénén, "Gangaynato ama."  Yachi yag inomoh ano amanay mangaliyén, "Yag ay émméyno uwa enoh-oh anchi umata?" Yag ekat ano Lingénén, "Oo, émméyà ad ugga yag cha-ancha pay anchichay pagéy." "Ay chillu pega," way ekat ano amana.  Yachi wat namegwa ano i nangawéy ah Angnganay hen hiyachi way ag-agaw.

Angkay narooh ano agé hen toroy ag-agaw, ekat ano Angnganay an Lingénén, "Éméyà ta iyà kay oh-ohon anchi umata te anggaychi wat tenaynan inam.

Angkay ano agé cha Anés, incha enoh-oh hen fa-awcha way hin-ina. Way hen cha ano peet am-ammaan Tannifan no homepotcha an Lingén, ancha éméy manlòlòmog ah fa-aw ah chana an-anén yag annag achi adchan ah Lingén yag angkay ano ta mangmanggawa chanaat ano ekat an Lingénén, "Intaat Lingén." Mag-ay ano ta cha omanamot ah Lingén cha ano ekat Anésén,"Annayan eman ah tokkar," te anna anog ngenadnan ah Lingén ah tokkar. Yachi wat inggana ano agé omanamot ah amana yag anat mèofong way mangan. Ekat ano amanéén, "Pakay tot-owa ammag mamàila hen cham mantotokaran way anào?" Ammag gangayna ano hen cha esongsongfat Lingén.

Angkay ano nadhém, ekat agé Angnganayén, "Kasenà éméy ah pagpag ah wakas."  "Kamana kay agé way ag-agaw yag an-aat homàyat nò ama?" way ekat ano Lingén. "Awniyat chuwa ono toroy lafi yag ana-at omanamot,"way ekat ano amana.  Yag ah hamhamà Lingén, chana ano ekatén, "Ay laso kayha ah mangichaman ah henaang?"  Yag finilin ano amana ah Lingén way mangaliyén, Wat no ah hin-uchum inno oh-ohon hen anchi umata." "Okaỳ" way ekat ano Lingén. Wat yachi tot-owa ano way nafigat wat inligwat kasen Angnganay way i manganop.

Angkay hen anchi émméyan ano Lingén way nangoh-oh, ammag amchan ano hen tolen wat inlugina way manfuraw. Yachi wat ammag enag-agaw ano way i mamfuraw ah Lingén, no ay ano cha lumigwat ta homenot koma ah hangatnéén ekat ano Anésén, "An-o ichug-oh hen hangatno."  Angkay ano ta fùyatan Lingén hen hangatna way inchug-oh Anésén ammag gàrang ano ya gadchang hen wacha songa ammag achi cha mabhug ah Lingén.

Angkay ano narooh hen chuway lafi, ommanamot tot-owah Angnganay way ammag nangimata ano ah laman.  Yachi wat ammag cha ano etat-allon Lingén way manluluwa te uray chuar hen cha iyanamot amana wat annag cha ichaman hen henaangna no maid ah amana. Achina ano maetorod way mansoro te hiya chillu hen ka-ase no lomayaw ah amana.  Yachi wat ammay ano hen nanganan Lingén te wachah amana wat naliubcha amin way nangan.  Yachi yag inimoh ano Angnganay an Lingén no nokay hen én-énnén anchi umacha wat imfagan Lingén way ammag pararo hen tolen wat anchag empa-abhég hen pagéy hen penenget hen anchi umacha. Yag ekat ano Lingénén, "Naggahan angkay uwa ama hen anchi umata wat mafalinat fat-én."  "Wat no yaha ngarud" way ekat amana, "mahapa-a ah figfigat ta uray an-o iyunud hen hangatno ta intan fatà."

Angkay ano na-apeh, fummangonat ano ah Lingén te hehemmàna anchi imfagan amana.  Yachi wat chaat ano panganén amana hiya te nahapa agé way fummangon. Wachaat ano ah Anés way cha omani-aningarngar te amchan paat hen ekaman amanay mangasekaso an Lingén. Yachi ano wat ammay hen lummigwatan Lingén ya hen nanarananay émméy ah uma te nabhunabhug. Wat yachi ano way cha tot-owa manggawa inumchah ah amana te émméy unna nanganés.  Ammag ammay ano hen nanganan Lingén hen hiyachi way nanggawa te faén gàrang ya uglet hen anchi hangat way inyéy amana.  Yachi yag gapo ta madlaw chillu Angnganay way ammag chan totokar ah Lingén, annaat ano hanhanan way mangaliyén, "Ay an wacha cha ammaan cha Anés an Tannifan an hea yag anno achi ifaga?" "Aẁ, maid ay agé emana," way ekat ano Lingén, "ngém tawwan te ammag ah ina chillu hen haham-ê." "Ammoh mara-ay," way ekat ano amana, "anggay kagé te looh natéy, wat achimat haham-én ah inam te lommota wat intaat ta intan fatà."

Yachi ano wat ammag nanggat hen hamhamà Lingén.  Angkay ano lommayaw ah amana hen narpasancha nanganan, ammag kommaub ano ah Lingén hen anchi chu-ug hen fawicha ah nanluggangana.  Yachi ano yag nawéy ah Churaw, ekat ano Lingén way mangen-éngngé-éng way mangaliyén, "Churaw, émhép-a ta adchanà annay chotchotno ta umaleyà ah chanak."  Yag enémhép ano tot-owa ah Churaw wat ummara ah Lingén ah chotchotna. Na-awni ano yag nawéy ano agé ah Hagtang, Yag ekat ano Lingénén, "Hagtang, émhép-a ta arà hen toptopno ta mantoptop-o ta umaleyà ah chanak way mèan ah fungan awey." Wat inidchat ano tot-owa agé Hagtang hen toptop Lingén.  Yachi yag nawéy ano agé ah Torayan, yag ekat chillu Lingénén, "Torayan, émhép-a ta umara-à annay payàno ta manpayà-o ta umaleyà ah chanak."  Wat enadchan tot-owa agé Torayan ah payàna. Angkay ano lommayaw ah Torayan, enkamang Lingén anchi payàna yag narégna.  Yachi yag nawéy ano agé ah Tìgi. Ekat ano agé Lingénén, "Tìgi, émhép-a ta arà annay he-em ta manhe-ê ta umaleyà ah chanak ta iyà mèan ah fungan chi awey." Wat inchat ano agé Tìgi hen he-ena.

Yachi ano way nahédchan ah amana yag ina koma ilan ah afong yag ammag maid, annaat ano ongawan yag ammag ommayab-afat agé ah Lingén ah chu-ug yag pommatang iggaw uyuncha.  Ammag naégyay ano ah amana yag ekatnéén, "Nokagén ammaam anna Lingén?" "Anggay paylawa ama, urayno way chan fatfatà te lomayawê angkay." "Nokay hen nanggatam way anào, émhép-a ta anta mantagépfaran" way ekat ano amana. Yag ekat Lingénén, "Ay ekatno peet ama wat ammay hen cha ekaman ahawam way Anés an haén no maid-a? an-og ichaman chi henaang-o ya magénén tenèoranà wat yasa ta haén paylawa hen lomayaw." Yag ekat ano amanéén, "Ayongman peet! wat no yaha ngarud wat ayé émhép-a ta cha Anés an Tannifan hen eparyawta." Yag ekat ano Lingénén, "Unuy-a ama wat eparyawno chicha, wat yasa ta haén ud-ay hen lomayaw."  Yachi yag chan pakpaka-ase ano ah Angnganay way magénén chan teptepor way mankela ta émhép koma ah Lingén ta iyam-ammachay mantagépfar way hen-ama. Ngém ekat ano chillu Lingénén, "Wat yachi ama, yag uray kagé yag penalemohanà ta ilam no chuud hen malemohà." Yachi yag étég ano amanay chan ale yag nawaniswisat ah Lingén way tommayap yag penalemohan kagé amana way nalemoh iggaw filig ah ommapet ad Machannaw.

Angkay ano ah Lingén, nanlahin hen anchi filig ad Machannaw yag pattò ano hen eMachannaw way manfatà.  Yag ammag wahchi anowén manangad an Lingén te ammag am-ammay way kasole.  Yachi wat ammag wahchi ano hen anchichay lenaraeyén i nan-amma ah pallapar ta incha pallaparan anchi am-ammay way kasole.  Wacha ano hen ihay larae way ah Mangolinchaw hen ngachanna. Anna anog tatangngachén ah Lingén yag chana ano ekat ah hamhamànéén, "Haén yanggay hen mangna an hea." Yachi ano tot-owa wat i iniggan Mangolinchaw hen pallaparna iggaw tongod hen umana.  Yag ah Lingén agé inughongana ano hen ihay uma way ammag pommagéy yag ekatna ano ah hamhamànéén, yaha way uma hen émhépà ta baring lawa no omadchancha hen annay pagéycha." Yachi yag énémhép ano iggaw tongod yag nàna hiya hen anchi pallapar Mangolinchaw. Yachi way innilan ano Mangolinchaw way nàna ah Lingén enag-aggagna way i nangara.  Yag ammag cha umapés hen anchichay tapena way mangaliyén, "Kaunuy a paat Mangolinchaw te hea hen nangna hen annay ammag am-ammay way kasole." Yachi ano wat ammag enamongan anchichay tatagu way chan fafatà way i mangila anchi penallaparan Mangolinchaw way ammag maid ekatchah henaangcha te cha-ancha mangan hen nanggawa. Ancha anog cha fuyéfuyéén te ammag fusel anoy térén. Yachi wat ammag inggana anoh fumatangan yag anchaat omanamot way mangan anchichay tatagu. Wat inyanamot Mangolinchaw ah Lingén.

Angkay ano ah Angnganay way aman Lingén hen anchi ommanamotana hen anchi nanaynanan Lingén, annag finubtakan ano ah Anés yag chana eparyaw chicha way hin-ina an Tannifan way mangaliyén, "Lomayaw-ayuwat te ammag oma-annig an chàyu wat lommayaw ah Lingén way anào.  Cha peet ekatén cham ayuwanan ta cha matég ta anyug cha pàpàgangén way magénén cham tèoran ancha panganén ah gàrang.  In-ayuhchi kachilyas te ahchi hen fagaynah inggawanyu."  Yachi ano tot-owa wat annag inyéy cha Anés way hin-ina an Tannifan ah kachilyas.

Angkay agé ad Machannaw, nanfanaw ah Ekkafaw way agin Mangolinchaw hen anchi nadhém ta mangancha koma, ekatna anowén, "Winowat Mangolinchaw ta manganta." "Nokay unna miggaanta antoy kasole nò," way ekat ano Mangolinchaw. "Yag heno mamangananta amin?" way chana ano ekat. Yachi yag ammag nan-aleyat ano anchi kasole way mangaliyén,"Uray lawa annay fekkan hen manganà." Ammag naégyay ano cha Mangolinchaw way hen-agi yag chacha ekatén, "Anakkoran man agéha, ammoh wachay kasole ah man-ale?" Yag ekat ano Ekkafaw an Mangolinchawén, "Aẁ, uray annay penggan miggaam hen anéna." Yachi yag kasen ano nan-ale ah Lingén way mangaliyén,"Aẁ uray faén annay penggan hen miggaanyu." Ngém empelet ano anchi hen-agi way yasa ta anchi penggan manganana. "Wat iggayu ngarud ahna fangsar annay anê," way ekat ano Lingén.  "Aẁ, uray ahna hùyu," way ekat ano Ekkafaw.

Yachi ano wat ammag i-illan ano Ekkafaw hen ekaman anchi kasole way mangan.  Cha ano etàlilig Lingén way mangan ngém nasepotan Ekkafaw anchi lima way wachan tenalena way cha kommang. Yag ekat ano Ekkafawén, "Faén peet ah kasoleha te tatagu, te pakay annayan hen limana ya wacha hen tenalena."

Yachi ano wat uray lafiyén chacha éméy anchichay tatagu way i mì-ub-ufun ah chacha mangil-il-an anchi fusel way kasole.  Angkay ano nafigat, ekat ano Mangolinchaw an Ekkafawén,"In-a ta in-a epaghép hen anchichay narango way pagéy ta anà umunud." Yachi ano yag nantaro ah Mangolinchaw way manepot no heno hen ammaan anchi kasole.  Angkay ano tot-owa na-awni, innilana hen nanetennale way lima way cha fùnag way cha mangapor way manmuma. Yag ekat ano Mangolinchaw ah hamhamànéén, "Ay wachay manetennale ah kasole ya manmuma amin? Tatagu peetha a."

Angkay ano nadhém way mangancha koma, ekat ano chillu Lingénén, "Iggayu chillu annay hùyu hen anê." Yachi yag na-amongcha ano chillu hen tatagu way i mamub-uya an Lingén wat ammag ingganah lomafi anchaat mafuar.  Yag yachi ano way na-apeh, nansor-at ah Ekkafaw ta mahapacha way homepot.  Yachi yag ekat ano Lingénén, "Epatangà ah fiu no lomayaw-ayu way i mamfatà."  Yachi wat empatangcha tot-owa ah Lingén ah fiu anchaat lomayaw way eméy ah uma.

Yachi ano way nalemoh cha Ekkafaw, kena-anat ano Lingén hen anchi chotchotna yag inna entaro.  Yachi yag anat ano éméy man-améh ah wangwang, anat ano omanamot yag finayuna amin anchi hinuguhug Ekkafaw yag anat mansor-at ya nan-abraw amin.  Angkay inilana way tég-angay manggawa, nanlanalana ano yag anat man-akséakséy ya anat émfég iggaw hawang. Angkay ano na-awni, cha omanamot ah Ekkafaw yag nanchamos-ana ano hen anchi iné-émfég iggaw hawangcha.  Yag annaat ano ag-aggagén way i mangila.  Yachi wat ammag amin ano way manlooh wat etàchêgcha ano way mangila an Lingén te ammag hommeo ano amin hen tenalena ya nafungaan ano amin hen petayna.  Amin ano way larae way mangila wat chacha ekatén nagasat ah Mongolinchaw way nangen-ahawa annaha no chuud hen ina nangar-an hen fufaeyanna.

Angkay ano ommanamot ah Mangolinchaw, cha-an nascha-aw te ammuna way yachi way fufae wat anchi kasole way penallaparana.  Yachi yag annnaat ano fangonon ah Lingén ta mangancha yag ammag amchan ano hen fiin Lingén te ammag nauyang peet way nasséy.  Yachi yag nalanigwat ano ah Lingén way i manfanaw wat nangancha.  Angkay ano narpaschay nangan, intùchun ano cha Mangolinchaw an Lingén iggaw hawang way manmuma wat inyaporan ano Mangolinchaw ah Lingén wat nan-ahawacha. 

Angkay ano narooh hen kamanay furan, nafugi ah Lingén yag inyanàna hen ihay larae.  Innaran ano Ekkafaw way i mangméh ah wangwang yag ekatna anowén, "Hen ngachanno wat Nassa-aw." Yachi ano yag ammag natéyat agé anchi onga.  Yag ekat ano Ekkafawén, "Fangon-a ngarud ta hea hen mampele ah ngachanno."  Yachi yag nan-uchiyat ano agé tot-owa anchi onga yag ekatnéén, "Awengan hen ngachan-o te yaha hen ngangadnéncha apo way Angnganay, innà laychén hen annay Nassa-aw te wacha met ah amà way Mangolinchaw." "O kagé no yahan laychém," way ekat ano Ekkafaw.  Yachi yag anchaat ano omanamot.

Angkay ano chummakchakkar ah Awengan, ekatna anowén, "Henokay hen amam ina?" "Tawwan umpay no cha-an lawa natéy," way ekat ano inana. Yachi yag ekat ano Mangolinchawén, "Mamfayu-ayu ngarud ah che-at ta hangténtaaw way i mangila. Yachi wat nanfayucha ano tot-owa ah che-at anchaat manganchila.  Yachi yag inligwatcha way éméy ah fabréycha Lingén. 

Hen inumchahancha ano hen lamagan, cha ekat ano Lingénén, "Natéy samet to-owa ah ama te ammag nafur-as amin antoy charan." Yachi way enémhépcha ano agé ah chaghiyan, nafur-as amin ano agé wat cha ngomehpéy hen hamhamà Lingén  te ekatnaat natéy tot-owa ah amana.  Yachi yag inlugin ano Awengan way mamug-es anchichay charoh inggana iggaw fatawan cha Lingén yag chaat ano iyam-amma anchichay charoh way maro-ot.  Innilanat ano Lingén hen matan cha Anés an Ekkafaw ah kachilyas way chachan mokmoklarég.  Yachi yag enag-aggagcha Lingén way hinénggép ah faréy Angnganay yag innilachaat way anyanggay chan porportè hen fùfuoh Amana.  Yachi yag enaleston ano Awengan way nangapor yag henétahétàna yag annaat iyapro-aproh an apona yag chana ekatén, "Ufu, fumangon-a apo te antoyanà way i mangila an hea." Yachi yag chaat ano agé pomegsapegsa hen fùfuoh Angnganay yag na-awni yag nanchiyat. Ekatna anowén, "Pakay fangononà? yasa ta matéyà ta aliw-à ah Lingén way anào."  Yachi yag nan-ale ano ah Lingén way mangaliyén, "Antoyanà ama wat fumangon-aat umpay.  Nanfangachà way mangila an hea yag antoyan hen apom way ah Awengan te nangahawa-à wat antoyan hen manugangno way ah Mangolinchaw."  Yachi wat ammag anog gaggatong yag fummangon ah Angnganay hen nangngarana hen alen Lingén way anàna.  Yachi wat anchag naradsak wat nanparpartecha wat enayagancha aminay atògongcha wat nangangsa-gangsacha te nanfangad ah Lingén way anà Angnganay.

Anggaychi!